Competencias profesionales de las enfermeras oncológicasreconociendo la Práctica Avanzada en Enfermería

  1. Sergio Muñoz-Villaverde 1
  2. María Martínez-García 1
  3. Leticia Serrano-Oviedo 2
  4. Ana María Sobrado-Sobrado 3
  5. María Ángeles Cidoncha-Moreno 4
  6. Paloma Garcimartin 5
  1. 1 Unidad de Ensayos Clínicos de Oncología, Hospital del Mar, Barcelona, España
  2. 2 Unidad de Investigación Traslacional, Hospital General Universitario de Ciudad Real, Servicio de Salud de Castilla-La Mancha (SESCAM), Ciudad Real, España
  3. 3 Departamento de Oncología Médica, Hospital del Mar, Barcelona, España
  4. 4 ISS Bioaraba, Subdirección de Enfermería, Dirección General de Osakidetza, Vitoria-Gasteiz, Álava, España
  5. 5 Grupo de Investigación en Cuidados de Enfermería, IMIM (Instituto Hospital del Mar de Investigaciones Médicas), Barcelona, España
Journal:
Enfermería clínica

ISSN: 1130-8621

Year of publication: 2023

Volume: 33

Issue: 5

Pages: 338-345

Type: Article

DOI: 10.1016/J.ENFCLI.2023.06.006 DIALNET GOOGLE SCHOLAR

More publications in: Enfermería clínica

Abstract

Objective To identify the competency profile of advanced practice nurses involved in the care process of cancer patients. Methods Cross-sectional and descriptive study. The study included all nurses involved in the cancer patient care process in a tertiary hospital in Barcelona. Competence profile data were collected using the instrument for defining the role of the advanced practice nurse (APRD), as well as sociodemographic and occupational variables. Sociodemographic and occupational data were compared against the performance of advanced practice activities. Results A total of 29 (82.9%) nurses participated with a mean age of 42.6±12.54 years. Nine (31%) nurses were identified as meeting the standard in all 6 domains on the APRD scale to be considered advanced practice nurses. Of these 9 (31%) nurses, 7 (24.1%) met the training standards required by the International Council of Nurses (ICN) with an official master's degree and 2 (6.9%) with a PhD. Conclusions There are nurses who carry out their activity in the oncology field of the Hospital del Mar with the EPA profile. The identification of advanced practice nurses (APNs) in our health system is essential to be able to recognize the competencies of these professionals and create specific positions that help to address chronicity, patients’ quality of life, their survival, and the optimization of health resources. Our study highlights the importance of chronicity and cancer as areas for the development of the APNs.

Bibliographic References

  • M.I. Mármol López, I. Miguel Montoya, R. Montejano Lozoya, A. Escribano Pérez, V. Gea Caballero, A.R. Hontangas, et al. Impacto de las intervenciones enfermeras en la atención a la cronicidad en España Revisión sistemática Rev Esp Salud Publica, 92 (2018), pp. 1-15
  • A. Miguélez-Chamorro, M.I. Casado-Mora, M.C. Company-Sancho, E. Balboa-Blanco, M.A. Font-Oliver, I. Román-Medina Isabel Enfermería de práctica avanzada y gestión de casos: elementos imprescindibles en el nuevo modelo de atención a la cronicidad compleja en España Enferm Clin, 29 (2019), pp. 99-106, 10.1016/j.enfcli.2018.08.005
  • World Health Organization. World Health Statistics 2021: monitoring health for the SDGs, sustainable development goals. 2021, [consultado 24 Ene 2023].
  • Instituto Nacional de Estadística. Estadística de defunciones según la causa de muerte. 2020, [consultado 24 Ene 2023].
  • World Health Organization (WHO). Noncommunicable diseases. 2021, [consultado 24 Ene 2023].
  • Ministerio de Sanidad y Política Social. Estrategia en Cáncer del Sistema Nacional de Salud. [Internet] 2021, [consultado 24 Ene 2023].
  • Ministerio de Ciencia e Innovacion. Horizonte Europa - Misiones. [Internet] 2020, [consultado 24 Ene 2023].
  • S. Sevilla Guerra, A. Zabalegui, M. Comellas Oliva, M. Estrem Cuesta, M. Martín-Baranera, L. Ferrús Estopà Advanced practice nurses: Analysis of their role from a multicentre cross-sectional study Int Nurs Rev, 69 (2022), pp. 30-37
  • P. Sastre-Fullana Diseño y validación de un instrumento para la evaluación de competencias en enfermeras de práctica avanzada (IECEPA) Tesis doctoral (2016)
  • R. Gutiérrez, L. Ferrús, G. Craywinckel, R. Armengol Exploració dels nous rols infermers dins de la xarxa pública d’hospitals d’aguts a Catalunya Càtedra de Gestió, Direcció i Administració Sanitàries UAB (ed.), Barcelona (2018)
  • M. Comellas-Oliva Construcción de la enfermera de práctica avanzada en Catalunya (España) Rev Bras Enferm, 69 (2016), pp. 991-995
  • P. Sastre-Fullana, J.E. de Pedro-Gómez, M. Bennasar-Veny, P. Serrano-Gallardo, J.M. Morales-Asencio Competency frameworks for advanced practice nursing: A literature review Int Nurs Rev, 61 (2014), pp. 534-542
  • Servicio Andaluz de Salud. Enfermera de Práctica Avanzada en Procesos Oncológicos Complejos (EPA-POC). 2018, [consultado 24 Ene 2023].
  • C. Oliva Ramírez Alfabetización en Salud en Pacientes Oncológicos Trabajo fin de Máster (2021) [consultado 24 Ene 2023].
  • T. Galiana-Camacho, J. Gómez-Salgado, J.J. García-Iglesias, D. Fernández-García Enfermería de práctica avanzada en la atención urgente, una propuesta de cambio: Revisión sistemática Rev Esp Salud Pública, 92 (2018), p. e201809065
  • International Council of Nurses (ICN). Guideline on advanced practice nursing.2020, [consultado 24 Ene 2023].
  • S. Sevilla Guerra, J. Miranda Salmerón, A. Zabalegui Profile of advanced nursing practice in Spain: A cross-sectional study Nurs Health Sci, 20 (2018), pp. 99-106
  • World Health Organization (WHO). State of the world's nursing 2020: investing in education, jobs and leadership 2020, [consultado 24 Ene 2023].
  • M. Ackerman, L. Norsen, B. Martin, J. Wiedrich, H.J. Kitzman Development of a model of advanced practice Am J Crit Care, 5 (1996), pp. 68-73
  • A.M. Chang, G.E. Gardner, C. Duffield, M.A. Ramis Advanced practice nursing role development: Factor analysis of a modified role delineation tool J Adv Nurs, 6 (2011), pp. 1369-1379
  • S. Sevilla Guerra, E. Risco Vilarasau, M. Galisteo Giménez, A. Zabalegui Spanish version of the modified Advanced Practice Role Delineation tool, adaptation and psychometric properties Int J Nurs Pract, 24 (2018), pp. 1-10
  • M.A. Beauchesne, J. Honig, S. Sevilla, J. Carryer, C. Debout, F.D.K. Ganz, et al. A snapshot of clinical educational experiences for advanced practice nurses worldwide Nurse Pract, 45 (2020), pp. 14-22
  • L. Gutiérrez-Rodríguez, S. García Mayor, D. Cuesta Lozano, E. Burgos-Fuentes, S. Rodríguez-Gómez, P. Sastre-Fullana, et al. Competences of specialist nurses and advanced practice nurses Enferme Clin, 29 (2019), pp. 328-335
  • R. Terán Álvarez El género y la enfermería: Estado de la cuestión RqR Enfermería Comunitaria, 7 (2019), pp. 18-27
  • E. Jean, S. Sevilla Guerra, D. Contandriopoulos, M. Perroux, K. Kilpatrick, A. Zabalegui Context and implementation of advanced nursing practice in two countries: An exploratory qualitative comparative study Nurs Outlook, 67 (2019), pp. 365-380
  • A. Amezcua Sanchez, P. Rebollo Gómez, S. Sevilla Guerra Liderazgo del futuro La Enfermera de Práctica Avanzada FUDEN, Madrid (2022)
  • J. Riesgo Martin, M.A. Cidoncha Moreno, S. Muñoz Villaverde, M.S. Diaz González Evaluación del perfil competencial de la enfermera gestora de casos y contactos Covid-19: hacia la práctica avanzada Rev Tesela, 30 (2022), pp. 1-7
  • Ministerio de Sanidad y Politica, social., Programa oficial de la especialidad de enfermeria familiar y, comunitaria., BOE., 57217-50. 2010, [consultado 24 Ene 2023].
  • Ministerio de Universidades. Real Decreto 822/2021, de 28 de septiembre, por el que se establece la organización de las enseñanzas universitarias y del procedimiento de aseguramiento de su calidad. BOE. 2021, [consultado 24 Ene 2023].
  • I. Manzanares, S. Sevilla Guerra, J. Peña-Ceballos, M. Carreño, M. Palanca, M. Lombraña, et al. The emerging role of the advanced practice epilepsy nurse: A comparative study between two countries J Clin Nurs, 30 (2021), pp. 1263-1272